Türk edebiyatına ilk katkısı yazdığı Tutunamayanlar kitabı ile olmuştur. Unesco tarafından 20. Yüzyılın en seçkin Türk Edebiyat eseri olarak seçilmiştir. Oğuz Atay beyinde oluşan bir tümör sonucu 1977’de daha 43 yaşındayken hayatını kaybetmiştir.
Oğuz Atay Kimdir?
Oğuz Atay 1934 yılında Kastomunun İnebolu ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babası dönemin Kastamonu milletvekili Cemil Altay’dır. Oğuz Atay ilk ve orta okulu Ankara’da okumuştur. Daha sonrasında üniversite hayatı için İstanbul’a gitmiştir. İstanbul Teknik Üniversitesinde İnşaat Bölümünde okumuştur. Öğrenimini tamamladıktan sonra çeşitli özel sektör şirketlerinde çalışmış, daha sonra da Yıldız Teknik Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışmaya başlamıştır.
Eserleri
Tutunamayanlar, Oğuz Atayın ilk edebi eseridir. Birçok tartışmaya ve eleştiriye yol açan bu kitap modernizm ve postmodernizmin birleştiren önemli bir eserdir. Oğuz Atay, özellikle Tutunamayanlar romanında, modern şehir yaşamı içinde bireylerin yalnızlıklarını, toplumdan kopuşlarını ve toplumsal ahlak kalıplarına ve kalıplaşmış düşüncelere yabancılaşan, tutunamayan bireylerin iç dünyalarını eleştiri, mizah ve ironiyle anlatır. 1970 TRT Roman ödülünü de Tutunamayanlar kitabı ile kazanmıştır.
Tehlikeli Oyunlar, Oğuz Atayın ikinci romanıdır. Bu romanda da yalnızlık ve toplumun bakış açısını okurlara en derinliklerine kadar hissettirmeyi amaçlamıştır.
Korkuyu Beklerken, Oğuz Atayın hikayelerini bir kitap altında toplamak istemesiyle oluşmuştur. İçerisinde Beyaz Mantolu Adam, Unutulan, Korkuyu Beklerken, Bir Mektup, Ne Evet, Ne Hayır, Tahta At, Babama Mektup ve Demiryolu Hikayecileri adlı hikayeler bulunmaktadır.
Bir Bilim Adamının Romanı, Oğuz Atayın hocası Prof. Mustafa İnan’ın hayatını konu alan bir kitaptır. Mustafa İnan’ın idealist yapısından etkilenen Oğuz Atay tüm gençlerin hocasının hikayesini duyması gerektiğini düşünerek yazmıştır.
Oyunlarla Yaşayanlar, Oğuz Atayın yazdığı ilk ve tek tiyatro oyunudur. Bu oyunda bir tarih öğretmeninin ve ailesinin başından geçen olaylar ve çeşitli politik değişimlere karşı yaşadıkları buhranı konu almıştır.
Günlük, Oğuz Atayın ölümünden sonra basılan ilk kitabıdır. Sağ iken kitaplarının hiçbiri iyi bir satış yapamayan Oğuz Atay vefatından sonra kitapları popüler olmuş ve en çok satanlar listesine girmişlerdir.
Eylembilim, Oğuz Atayın bir diğer vefatından sonra yazılan kitabıdır. Bir üniversitede ortaya çıkan olaylara bir profesörün bakış açısından yansıtılması anlatılmaktadır.
Önemi
Oğuz Atay Türk Edebiyatına sayısız katkıları olmuş lakin zamanında anlaşılmamıştır. Postmodernizm kavramını ilk defa Türk Edebiyatı literatürüne sokan ve bu alanda ilk eseri veren kişi olmuştur. Oğuz Atay, yazdığı eserlerde toplumun düşünme biçimlerini, kültürel ve sosyal yapılarını eleştirir ve sorgular. Ayrıca, insanın kendi kendine yetme yeteneğine dikkat çeker ve yalnızlık kavramının önemine vurgu yapar. Eserlerinde düş ve gerçeğin birbirine karışmasını çok iyi harmanlamıştır. Üst kurmaca ana ilkesi olmuştur.
Kastamonu’da halen her sene düzenlenen Oğuz Atay ödülleri adında bir yarışma bulunmaktadır. Bu yarışma Oğuz Atayın anısına düzenlenmektedir.